Cách giải hay bài toán chuyển động cùng chiều – con hãy lưu ý!

0
87530

Bài toán chuyển động cùng chiều – Lớp 5 gồm hai dạng: Chuyển động cùng thời điểm – khác vị trí và chuyển động cùng vị trí – khác thời gian. Cùng cô Mai Quỳnh chinh phục dạng toán này ngay nào!

Toán chuyển động – Lớp 5 là một dạng bài rất thực tế giúp học sinh hình thành tư duy qua các kiến thức logic về thời gian – sự vận động. Tuy nhiên, đây cũng là nội dung “khó nhằn” khi yêu cầu về khả năng suy luận và tính toán “chắc tay” của học sinh. Ở bài viết trước, học sinh đã được giới thiệu về toán chuyển động ngược chiều. Hôm nay, cô giáo Mai Quỳnh (Hocmai.vn) sẽ tiếp tục hướng dẫn giải dạng toán chuyển động cùng chiều và cách vẽ sơ đồ tóm tắt cho từng bài, mời phụ huynh và học sinh theo dõi!

A. Nhắc lại công thức chung trong bài toán chuyển động.

Để giải các bài toán về chuyển động, học sinh không được quên các công thức cơ sở sau:

Gọi quãng đường là S, vận tốc là v, thời gian là t, ta có các công thức:

  • S = v x t (1)
  • v = s : t (2)
  • t = s : v (3)
Cô Mai Quỳnh (Hocmai.vn) hướng dẫn học sinh vẽ sơ đồ và giải bài toán chuyển động cùng chiều.

Mời cha mẹ và học sinh tham khảo video bài giảng tại: https://hocmai.vn/bai-giang-truc-tuyen/76186/bai-03-chuyen-dong-cua-hai-vat-cung-chieu.html

B. Phân dạng bài toán chuyển động cùng chiều

1. Bài toán chuyển động cùng chiều, xuất phát cùng thời điểm, khác vị trí 

  • Phương pháp giải:
Phương pháp làm bài toán chuyển động cùng chiều, xuất phát cùng thời điểm, khác vị trí.
  • Ví dụ:

Ba tỉnh A, B, C cùng nằm trên một quãng đường, hai tỉnh A và B cách nhau 64 km. Lúc 7 giờ một người khởi hành từ A đi về hướng C với vận tốc 39 km/giờ. Cùng lúc đó một người khởi hành từ B cũng đi về hướng C với vận tốc 23 km/giờ.
a, Hỏi sau bao nhiêu lâu người đi từ A đuổi kịp người đi từ B.
b, Lúc người đi từ A đuổi kịp B là mấy giờ?
c, Vị trí đó cách A bao xa?

HDG:

Sơ đồ biểu diễn bài toán

a, Hiệu vận tốc người xuất phát từ A so với người xuất phát từ B là:
39 – 23 = 16 (km/giờ)

Thời gian người xuất phát từ A đuổi kịp người xuất phát từ B là:
64 : 16 = 4 (giờ)

b, Lúc người đi từ A đuổi kịp B là:
7 giờ + 4 giờ = 11 (giờ)

c, Vị trí hai người đuổi kịp nhau cách A là:
39 x 4 = 156 (km).

Đáp số: a, 4 giờ;    b, 11 giờ;    c, 156 km

2. Bài toán chuyển động cùng chiều, xuất phát cùng địa điểm, khác thời gian

  • Phương pháp giải:
Phương pháp làm bài toán chuyển động cùng chiều, xuất phát cùng địa điểm, khác thời gian.
  • Ví dụ:

Lúc 6 giờ 30 phút sáng, Lan đi học đến trường bằng xe đạp với vận tốc 16km/giờ. Trên con đường đó, lúc 6 giờ 45 phút mẹ Lan đi làm bằng xe máy với vận tốc 36 km/giờ. Hỏi hai người gặp nhau lúc mấy giờ và cách nhau bao nhiêu km?

HDG:

Sơ đồ biểu diễn bài toán

Lan đi trước mẹ thời gian là:
6 giờ 45 phút – 6 giờ 30 phút = 15 (phút)
Đổi 15 phút = 1/4 giờ.

Trong 15 phút Lan đi được quãng đường là:
16 x 1/4 giờ = 4 km

Hiệu vận tốc của mẹ và Lan là:
36 – 16 = 20 km/giờ

Thời gian để mẹ gặp Lan là:
4 : 20 = 0,2 (giờ)
Đổi 0,2 giờ = 12 phút

Lúc gặp nhau của mẹ và Lan là:
6 giờ 45 phút + 12 phút = 6 giờ 57 phút.

Vị trí gặp nhau của mẹ và Lan cách nhà là:
1/5 x 36 = 7,2 km
(Thời gian mẹ đi quãng đường AC = 12 phút = 1/5 giờ x vận tốc mẹ đi)

Đáp số: 6 giờ 57 phút và 7,2 km.

C. Các lưu ý khi làm bài toán chuyển động

– Các đơn vị đo quy về đại lượng chuẩn (đơn vị thời gian thường là giờ hoặc giây, đơn vị quãng đường là km hoặc m, v là quãng đường đi được trung bình trong 1 giờ hay 1 giây – đơn vị m/s hoặc km/giờ).

– Luôn tóm tắt đề bài và lập sơ đồ biểu diễn: Dù bài toán dễ hay khó, học sinh cần xây dựng thói quen tóm tắt và biểu diễn cho các bài toán chuyển động. Việc tìm hướng giải sẽ trở nên dễ dàng hơn khi các dữ liệu được minh họa rõ ràng, đơn giản qua sơ đồ tóm tắt!

– Không quên rà soát các phép tính và đáp án: Ở bất cứ dạng toán tự luận nào, học sinh nên cẩn thận soát bài để tránh các lỗi sai nhỏ gây mất điểm. Với học sinh Tiểu học, các yêu cầu tính toán không quá phức tạp, cái cần thiết là dạy con sự chắc chắn và tỉ mỉ trong bài làm.

Để con học tập và ôn luyện toàn diện hơn, mời cha mẹ cùng tham khảo Chương trình Học Tốt: Các khóa học được xây dựng sát Chương trình chuẩn của Bộ Giáo Dục, đa dạng theo năng lực học của con. Phụ huynh sẽ được nhận tư vấn hoàn toàn miễn phí về khóa học ngay tại đây nhé!