Tổng quan kiến thức và định hướng phương pháp học tốt môn Toán 7

Toán học là môn học quan trọng chiếm thời lượng lớn trong chương trình học của học sinh. Ở chương trình Toán lớp 7, học sinh được học các kiến thức Đại số và Hình học sâu hơn lớp 6, là nền tảng của kiến thức Toán các lớp trên. Thầy Phạm Ngọc Hưng – Giáo viên môn Toán tại Hệ thống Giáo dục HOCMAI nhận định: “Chương trình Toán 7 rất hay và thú vị. Nó đòi hỏi học sinh ngay từ khi bắt đầu vào năm học cần có những phương pháp học tập phù hợp để lĩnh hội kiến thức, rèn luyện kỹ năng.”

Nhằm giúp học sinh nắm được tổng quan kiến thức môn Toán 7 và tăng cơ hội bứt phá điểm cao trong năm học mới, thầy Hưng đã chỉ ra những kiến thức trọng tâm cần lưu ý đồng thời định hướng phương pháp học tốt cho học sinh tham khảo.

Tổng quan kiến thức chương trình Toán 7

Chương trình Toán 7 có bố cục 2 phần: Đại số (4 chương) và Hình học (3 chương)

Đại số

Chương 1: Số hữu tỉ, số thực

Ở chương trình Toán 6 học sinh đã học về phân số, sang chương trình lớp 7 học sinh học một tập hợp số mới đó là tập hợp số hữu tỉ. Về bản chất, số hữu tỉ cũng được biểu diễn bởi một phân số. Toán 7 đã kế thừa kiến thức Toán 6 và phát triển nó thành một tập hợp mới: tập hợp số hữu tỉ

Trong chương này, học sinh học về khái niệm, tập hợp số hữu tỉ. Học sinh thực hiện các phép toán trên tập hợp số hữu tỉ: cộng, trừ, nhân, chia, lũy thừa, các bài toán so sánh số hữu tỉ, giá trị tuyệt đối số hữu tỉ, bài toán về tỉ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau. 

Thầy Hưng nhận định: Trong nội dung chương 1, các phần liên quan đến khái niệm số hữu tỉ hay phép toán trên tập số hữu tỉ là những bài toán khá đơn giản. Nhưng đến phần tỉ số và dãy tỉ số bằng nhau là phần kiến thức khó hơn, và là kiến thức trọng tâm của chương trình Đại số 7. Học sinh phải nắm thật vững và áp dụng linh hoạt vì phần kiến thức này có rất nhiều dạng toán hay. 

Trong phần cuối chương 1 Đại số 7, học sinh được làm quen với căn bậc hai, tiếp cận đến số vô tỉ và số thực. 

Chương 2: Hàm số và đồ thị. 

Trong chương này, trước khi học về hàm số, học sinh được học những bài toán về tỉ lệ thuận, tỉ lệ nghịch. Các bạn bắt đầu học về mặt phẳng tọa độ, hàm số, đồ thị hàm số (biểu diễn một hàm số trên mặt phẳng tọa độ). 

Trong nội dung chương 2 này, học sinh có những kiến thức sơ khai, bước đầu về mặt phẳng tọa độ, hàm số và đồ thị hàm số. Lên lớp 8 các bạn sẽ được học sâu hơn về kiến thức phần này.

Chương 3: Thống kê

Toán thống kê là một dạng toán mà sau này các bạn sẽ gặp nhiều trong cuộc sống. Hiện nay có rất nhiều các lĩnh vực khoa học kỹ thuật sử dụng kiến thức về Toán thống kê. Trong chương trình Đại số 7, học sinh sẽ được tiếp cận đến các khái niệm cơ bản về thống kê, bao gồm thu thập số liệu thống kê, tần số và biết cách biểu diễn thống kê trên biểu đồ. 

Chương 4: Biểu thức Đại số

Học sinh học về khái niệm biểu thức đại số; giá trị của một biểu thức đại số; đơn thức, đơn thức đồng dạng; đa thức và phép toán với đa thức; đa thức một biến; nghiệm của đa thức một biến. Đây cũng là tiền đề cho chương trình Toán lớp 8. 

Hình học

Đối với Hình học lớp 6, học sinh học những kiến thức đơn giản không quá khó: điểm, đoạn thẳng, đường thẳng hay các góc. Nhưng sang đến chương trình lớp 7, các bạn học đến các kiến thức hình học phẳng ở mức độ cao hơn. Có rất nhiều bài toán hình học phẳng 7 thuộc những dạng bài toán khó. Trong một số đề thi học sinh giỏi và đề thi tuyển sinh vào lớp 10 học sinh có thể gặp các bài toán liên quan đến hình học phẳng lớp 7. 

Chương 1: Đường thẳng vuông góc và đường thẳng song song

Học sinh được học khái niệm, dấu hiệu hai đường thẳng vuông góc hoặc song song. Đây là kiến thức khá đơn giản. Ngoài ra, các bạn cần nắm được tiên đề Ơ-clit về đường thẳng song song để áp dụng giải nhiều bài tập toán.

Chương 2: Tam giác

Chương 2 là chương bắt đầu kiến thức hình học phẳng, bao gồm các kiến thức về tổng các góc trong tam giác; ba trường hợp bằng nhau của tam giác (c-c-c; c-g-c; g-c-g). Đây là phần kiến thức trọng tâm của Hình học 7. Từ phần kiến thức này, có rất nhiều dạng toán khác nhau và những bài toán hay, thú vị đòi hỏi các bạn phải có tư duy về hình học rất tốt. Học sinh được học về tam giác cân, định lý Pytago trong tam giác vuông – đây là định lý nổi tiếng và sẽ theo các bạn đến chương trình Toán THPT. 

Chương 3: Quan hệ giữa các yếu tố trong tam giác, các đường đồng quy trong tam giác

Chương 3 bao gồm những kiến thức: Quan hệ giữa góc và cạnh đối diện trong tam giác; Quan hệ giữa đường vuông góc, đường xiên, hình chiếu. Hai phần này sẽ dẫn đến kiến thức về bất đẳng thức tam giác. Bất đẳng thức tam giác là phần rất khó, rất hay trong bất đẳng thức hình học của Toán cấp 2. Ngoài ra, học sinh cũng được học những tính chất của các đường đặc biệt trong tam giác (phân giác, trung giác, đường cao, trung tuyến).

Định hướng phương pháp học tốt Toán 7

“Trong chương trình Toán lớp 7, phần Đại số rất thú vị, phần Hình học cũng rất hay. Nó đòi hỏi các em ngay từ khi bắt đầu vào năm học cần có những phương pháp học tập phù hợp để lĩnh hội kiến thức, tích lũy kinh nghiệm, rèn luyện kỹ năng, từ đó giải được các bài toán.” – thầy Phạm Ngọc Hưng nhận định.

Học sinh hãy tham khảo ngay những tư vấn về phương pháp học tốt của thầy Hưng sau đây.

Trước tiên, học sinh phải học và ghi chép các bài học ở trên lớp, trong SGK đầy đủ. 

Thứ hai, phải học thuộc lòng các khái niệm, định nghĩa cơ bản trong SGK

Thứ ba, hiểu và nắm vững các tính chất, định lý. Đối với tính chất, định lý, ngoài việc học thuộc thì chúng ta phải hiểu và nắm chắc để vận dụng được vào giải toán, từ bài đơn giản đến bài phức tạp.

Thứ tư, ghi nhớ các phương pháp giải và giải toán bằng nhiều cách. 

Thứ năm, cần rèn luyện các kỹ năng: 

• Đọc và phân tích đề bài: Có nhiều bạn đọc đề ẩu, hoặc đọc xong thì bỏ qua phần phân tích đề mà chủ quan bắt tay vào giải ngay. Như vậy, rất dễ dẫn đến sai sót hay bế tắc trong quá trình giải. Bước phân tích đề bài sẽ giúp các bạn nhớ được dạng bài toán và từ đó nhớ được phương pháp giải bài tập. 
• Luyện tập tư duy, phán đoán để tìm lời giải: Sau này khi đã học được rất nhiều những kiến thức về Toán học, các bạn không cần nhớ cách giải của từng bài toán như thế nào mà phải suy luận để tìm lời giải. Tư duy trong Toán học là vô cùng quan trọng.
• Lập luận và trình bày: Khi có cách giải rồi, học sinh phải lập luận và trình bày tốt. Lập luận rõ ràng, chắc chắn và phải trình bày mạch lạc thì lúc đó các bạn mới giải bài toán một cách trọn vẹn, đạt điểm cao trong bài thi.
• Phân tích, tổng hợp, tổng quát bài toán: Điều này các bạn sẽ rèn luyện được thông qua các khóa học, bài giảng và các bài tập mẫu của thầy cô giao cho.

Thứ sáu, chăm chỉ làm bài tập thật nhiều. Lý thuyết chỉ trở nên hữu ích và ghi nhớ lâu hơn khi được áp dụng vào thực hành.

Một điều quan trọng khi các bạn muốn học tốt Toán là các bạn không được ngại. Hãy hỏi bạn bè và thầy cô khi khi gặp thắc mắc chứ không được nản chí bỏ qua, từ đó các bạn mới có thể nhớ cách làm, nhớ kiến thức lâu dài. Để việc học môn Toán 7 đạt hiệu quả cao, các bạn có thể tham khảo ngay khóa học online do thầy Phạm Ngọc Hưng trực tiếp giảng dạy tại HOCMAI.

>>> Phụ huynh, học sinh để lại thông tin để được tư vấn và HỌC THỬ MIỄN PHÍ môn Toán 7 tại: https://hocmai.link/ButphadiemcaomonToan7

Với mong muốn đồng hành giúp học sinh bứt phá điểm cao trong năm học mới không chỉ ở môn Toán 7 mà với cả những môn học khác từ lớp 6-9, HOCMAI tiếp tục khai giảng chương trình Chương trình Học tốt 2020-2021. Các khóa học gồm hệ thống các bài giảng khoa học, được xây dựng theo lộ trình học toàn diện, kiến thức bám sát chương trình sách giáo khoa của Bộ Giáo dục và Đào tạo, giúp cho việc tự học hè của học sinh trở nên đơn giản và hiệu quả./