Vượt thác là một trong những tác phẩm tiêu biểu vẽ lên khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ cùng với đó là vẻ đẹp của con người hăng say lao động. Để phân tích và cảm nhận được hết cái hay cái đẹp của văn bản này, học sinh hãy theo dõi bài giảng dưới đây của thầy Nguyễn Phi Hùng.
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
– Võ Quảng (1920-2007).
– Quê: Quảng Nam, sông Thu Bồn in bóng trong những trang văn Võ Quảng.
– Ông được mệnh danh là nhà văn của thiếu nhi với những tác phẩm như Anh Đom Đóm, Măng tre, Ánh nắng sớm, Quê nội, Tảng sáng…
– Được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật (2007).
2. Tác phẩm
– Xuất xứ: Văn bản Vượt thác được trích từ chương XI của truyện Quê nội.
– Chủ đề:
+ Gợi ra khung cảnh thiên nhiên rộng lớn, hùng vĩ.
+Vẻ đẹp, sức mạnh con người hăng say lao động.
– Bố cục: Văn bản gồm 3 phần:
+ Phần 1: (từ đầu … thuyền chuẩn bị vượt nhiều thác nước): Trước khi vượt thác: Con thuyền qua đoạn sông phẳng lặng trước khi tới chân thác.
+ Phần 2: (tiếp … thuyền vượt qua khỏi thác Cổ Cò): Cảnh vượt thác: Con thuyền vượt qua khỏi đoạn sông có nhiều thác dữ
+Phần 3: (còn lại) Sau khi vượt thác, con thuyền ở đoạn sông đã qua thác dữ.
Thầy Hùng hướng dẫn tìm hiểu văn bản
– Nghệ thuật trần thuật:
+Người kể chuyện: Ngôi thứ nhất (cậu bé Cục).
+ Điểm nhìn: Từ cậu bé Cục ngồi trên thuyền, hình ảnh sinh động, hấp dẫn, cách nhìn thiên nhiên được miêu tả một cách hồn nhiên, chân thật.
II. Đọc – Hiểu văn bản
1. Vẻ đẹp của thiên nhiên rộng lớn, hùng vĩ
a, Cảnh sông nước khi chưa đến thác
– “Thuyền rẽ sóng lướt bon bon” -> nước sông êm ả.
– Cảnh trên mặt sông: Chiếc thuyền chất đầy cau tươi, dây mây, mít, quế,… -> sự giàu có của sản vật quê hương, tuyến giao thông, giao thương quan trọng.
– Hai bên bờ:
+ Những bãi dây bát ngát -> rộng lớn, mênh mông.
+ Vườn tược um tùm.
-> thiên nhiên trù phú, đất đai phì nhiêu, màu mỡ.
+ Những chòm cổ thụ dáng mãnh liệt, đứng trầm ngâm lặng nhìn xuống nước -> băn khoăn liệu con thuyền có vượt qua thử thách sắp tới được không?
-> dấu hiệu cảnh báo về sự đổi thay dòng chảy.
– Nhìn về phía trước:
+ Núi giăng trước mặt – nhận thức thị giác -> tác giả như kết lại đoạn văn với một thông báo đã đến phường Rạch, thuyền chuẩn bị vượt nhiều thác dữ.
Hướng dẫn phân tích phần 1 văn bản
b, Cảnh sông nước đoạn có nhiều thác dữ
– Mặt nước phóng xuống giữa 2 vách đá dựng đứng chảy đứt đuôi rắn -> từ phóng cho thấy tốc độ nước chảy nhanh, mạnh.
– Các từ: dựng đứng, vách đá, phóng cho thấy địa hình rất cao, cheo leo, hiểm trở.
– Qua miêu tả sự vất vả của những người vượt thác -> nước chảy mạnh rất xiết, lòng sông có rất nhiều sỏi đá.
=> Thiên nhiên mạnh mẽ, dữ dội là thử thách đối với con người.
c, Cảnh sông nước khi thuyền đã vượt qua thác dữ
– Dòng sông quanh co giữa núi cao sừng sững -> tốc độ chảy chậm lại, hùng vĩ.
– Những cây cổ thụ như những cụ già vung tay hô đám con cháu tiến lên.
– Lúc trước hình ảnh cây cổ thụ trầm ngâm, im lặng thì đoạn sau cây cổ thụ có những tiếng hô gọi hào sảng.
– Lúc trước hình ảnh cây cổ thụ đơn độc, cô quạnh thì lúc sau đông vui, sum vầy
-> Như lời ăn mừng cho chiến thắng của con người trước những thử thách, khốc liệt của thiên nhiên.
– Qua nhiều lớp núi, đồng ruộng lại mở ra -> khung cảnh thiên nhiên yên bình như 1 phần thưởng cho những vất vả của con người dũng cảm.
Trên đây là những kiến thức đọc hiểu bài Vượt thác do thầy Nguyễn Phi Hùng hướng dẫn. Phụ huynh và học sinh theo dõi phần 2 để phân tích đầy đủ văn bản tốt nhất. Bên cạnh đó, để đảm bảo việc học tại nhà hiệu quả, lượng kiến thức không bị gián đoạn, đứt gãy, phụ huynh và các bạn học sinh hãy theo dõi chương trình “Học online cùng HOCMAI” được phát sóng trực tiếp trên Fanpage HOCMAI.VN THCS và kênh Youtube HOCMAI THCS.
Ngoài ra để học sinh chủ động bổ sung thêm nhiều kiến thức mới trước khi quay lại trường, phụ huynh có thể tham khảo ngay Chương trình Học Tốt 2019 – 2020 tại HOCMAI cho con em mình.
Chương trình gồm hệ thống bài giảng chi tiết, chất lượng, bám sát chương trình học của Bộ GD&ĐT. Bên cạnh đó là kho bài tập phong phú, đa dạng, có các dịch vụ hỗ trợ tiện ích không chỉ giúp học sinh học hành thuận tiện mà còn giúp phụ huynh dễ dàng kiểm tra, đánh giá được tình hình học tập của con.
>>> Đăng ký học thử miễn phí TẠI ĐÂY.
Thông tin chi tiết liên hệ ngay hotline 0936 5858 12 để được tư vấn miễn phí.
