Trong bài học về “Các quốc gia cổ đại phương Đông”, môn Lịch sử và địa lý 6, học sinh sẽ được “chu du” khắp thế giới để khám phá tri thức về các nền văn minh rực rỡ ở thời kì cổ đại. Bài giảng dưới đây của cô Trần Mai – Giáo viên tại Hệ thống Giáo dục HOCMAI sẽ giúp học sinh cảm thấy học lịch sử thật hay, thật dễ nhớ. Phụ huynh và các con cùng theo dõi để ngược dòng thời gian, quay về khám phá nền “Văn minh Lưỡng Hà” nhé.
Mở đầu bài học, cô Mai cảm thán: “Lưỡng Hà là một cái tên thật giàu chất thơ. “Hà” là sông, “lưỡng” là ở giữa, tức là vùng đất nằm giữa hai con sông”. Hai con sông này chính là sông Ti-gơ-rơ và Ơ-phơ-rát, ngày nay thuộc phần lớn lãnh thổ Iran, Iraq, một phần Syria, Thổ Nhĩ Kỳ, tức là vùng Tây Nam Á.
1. Nông nghiệp
Đây là một vùng bình nguyên bằng phẳng, rộng lớn, phì nhiêu, cực kì thuận lợi cho phát triển nông nghiệp. Hai con sông Ti-gơ-rơ và Ơ-phơ-rát đã cung cấp một lượng phù sa màu mỡ chưa từng thấy giúp cư dân dễ dàng canh tác. Cô Mai chia sẻ: “Có nơi phù sa dày tới 10 mét, lá lúa, lá vừng bằng hai, ba ngón tay chụm lại; đất tốt đến mức chỉ cần vại giống, không cần chăm sóc cũng có thể thu được 2 vụ/ năm”.
2. Buôn bán
Không có biên giới tự nhiên, đi lại dễ dàng nên hoạt động buôn bán giữa Lưỡng Hà với các vùng xung quanh cực kì phát triển. Nhiều cư dân đã trở thành thương nhân, rong ruổi khắp Tây Á thời bấy giờ với những đàn lạc đà chất đầy hàng hóa trên lưng.
3. Thời gian tồn tại
Đồng bằng Lưỡng Hà là vùng đất rộng lớn, trải dài tứ phía nên thường xuyên bị nhòm ngó và diễn ra các cuộc thay đổi vương triều. Khoảng 3500 năm TCN, người Xu-me đã xây dựng những nhà nước đầu tiên. Sau đó, nhiều tộc người khác đã thay nhau làm chủ vương quốc này và lập nên những nhà nước hùng mạnh. Tới năm 539 TCN, người Lưỡng Hà bị người Ba Tư xâm lược, lịch sử của các vương quốc cổ đại Lưỡng Hà đến đây kết thúc.
4. Chữ viết
Chữ viết là thành tựu văn hóa đầu tiên của người Lưỡng Hà. Ban đầu chỉ đơn giản là những nét nguệch ngoạc viết trên đất sét ướt để theo dõi hàng hóa, của cải. Dần dần họ phát triển thành một hệ thống chữ viết phức tạp vào khoảng năm 3200 TCN, được gọi là chữ hình nêm. Cũng nhờ có chữ viết, cư dân Lưỡng Hà đã ghi lại được bộ luật của vua Hammurabi.
5. Luật pháp
Năm 1750 TCN, bộ luật Hammurabi ra đời, quy định những nguyên tắc trong đời sống như quan hệ cộng đồng, gia đình, buôn bán, xây dựng. Đây là bộ luật thành văn cổ nhất trên thế giới, là một trong những thành tựu có giá trị bậc nhất của lịch sử văn minh cổ đại.
6. Toán học
Người Lưỡng Hà cực kì giỏi về số học. Họ đã phát minh ra hệ đếm theo cơ số 60. Ngày nay, người ta dùng hệ đếm này vào việc tính thời gian, ví dụ như: 1 giờ = 60 phút; 1 phút = 60 giây; tính góc và độ dài của vòng tròn là 360 độ, 1 độ có 60 phút.
7. Kiến trúc và điêu khắc
Không có sẵn đá như ở Ai Cập nên người Lưỡng Hà sử dụng gạch làm vật liệu xây dựng. Tuy thời gian, chiến tranh đã phá hủy phần lớn các công trình kiến trúc và nghệ thuật nhưng từ những di tích còn sót lại có thể biết được phần nào tài năng và khiếu thẩm mỹ độc đáo của họ.
Tiêu biểu phải kể đến vườn treo Babylon. Theo truyền thuyết, đây là món quà đặc biệt của nhà vua dành tặng hoàng hậu. Giữa vùng đất khô cằn đã mọc lên một vườn treo xanh mát với đủ thứ hoa thơm cỏ lạ, các loại cây quý hiếm được đưa về từ những vùng mà nhà vua tới xâm lược. Do khu vườn làm theo hướng gió nên hương thơm lan tỏa cả một vùng rộng lớn.
Với bộ môn Lịch sử và địa lý 6, cô Trần Mai đã đưa các em học sinh chu du tới vùng đất xa xôi để khám phá nền “Văn minh Lưỡng Hà” cùng những sáng tạo vĩ đại của cư dân thời kì này. Năm học mới đã bắt đầu, phụ huynh có con mới vào cấp hai còn đang băn khoăn, lo lắng về những đổi mới trong Chương trình Giáo dục phổ thông mới của Bộ Giáo dục và Đào tạo thì có thể tham khảo Chương trình Học tốt lớp 6 mới của HOCMAI.
Đây là chương trình học qua video bài giảng ghi hình sẵn với đội ngũ thầy cô giáo tâm huyết, giàu kinh nghiệm, phụ huynh hoàn toàn có thể yên tâm cho con tự chủ trong học tập. Bên cạnh đó, nội dung chương trình được xây dựng bám sát theo kiến thức trong từng bộ sách giáo khoa và có kèm theo hệ thống bài tập tự luyện cùng các bài kiểm tra đánh giá định kỳ, từ đó giúp các em được rèn luyện thường xuyên, “làm chủ” kiến thức, sẵn sàng “bứt phá” trong năm học 2021 – 2022.
Để biết thêm thông tin chi tiết về khóa học, phụ huynh và học sinh hãy ĐĂNG KÝ NGAY TẠI ĐÂY để được TƯ VẤN MIỄN PHÍ!
