Ngữ văn THCS: Những lưu ý để học tốt theo chương trình tinh giản học sinh cần biết

Bước vào năm học mới, nhiều học sinh lớp 6-9 còn băn khoăn về phương pháp học tập hiệu quả môn Ngữ văn, bởi nội dung dạy môn học này đã có những sự điều chỉnh đáng kể theo chương trình tinh giản mới đây của Bộ Giáo dục và Đào tạo. 

Nhằm giúp học sinh tháo gỡ những khó khăn đó, cô Nguyễn Thị Thu Trang (Giáo viên môn Ngữ văn tại Hệ thống Giáo dục HOCMAI) với 12 năm kinh nghiệm giảng dạy môn Ngữ văn, đã tư vấn những lưu ý để học tốt môn Ngữ văn khối THCS hiệu quả theo chương trình tinh giản.

Những lưu ý chung về chương trình tinh giản môn Ngữ văn THCS

Nội dung dạy học cấp THCS, THPT nói chung và môn Ngữ văn lớp 6-9 nói riêng đã có sự điều chỉnh theo công văn 3280 (27/08/2020) của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Để có phương pháp học tốt môn Ngữ văn trong năm học mới, học sinh cần nắm được nội dung tinh giản của môn học này.

Cô Trang đánh giá, chương trình tinh giản môn Ngữ văn từ lớp 6-9, mỗi lớp có tỉ lệ tinh giản khác nhau. Nhìn chung, hướng điều chỉnh có Bộ là thay đổi theo xu hướng mới của nền giáo dục trên thế giới: hướng đến phát triển năng lực của học sinh. Những bài được tinh giản, giảm tải để các em nâng cao kỹ năng tự đọc, tự học. Đây cũng là cách để nhà trường và thầy cô tổ chức thêm các hoạt động học tập ngoại khóa toàn diện hơn cho học sinh, thay vì chỉ kiểm tra lí thuyết trên lớp và kiến thức thực hành. 

Về cơ bản, Ngữ văn lớp 6-9 chủ yếu được tinh giản và tích hợp ở phân môn Văn bản và Tiếng Việt, còn phần Tập làm văn gần như giữ nguyên. Trong đó, tinh giản bằng hình thức tích hợp các tác phẩm hoặc nội dung cùng chủ đề để hướng dẫn học sinh học theo chủ đề. Phụ huynh, học sinh cần phân biệt rõ tinh giản và giảm tải, tinh giản là tích hợp các chủ đề lại với nhau để giảm số lượng bài học, còn giảm tải là bỏ hoàn toàn hoặc hướng dẫn học sinh tự đọc, tự học. Mặc dù tinh giản nhưng vẫn đảm bảo chương trình cơ bản và lộ trình học tập cho học sinh. 

Ngoài ra, việc điều chỉnh hình thức kiểm tra đánh giá đối với bài kiểm tra 1 tiết trong thông tư 26 mới ban hành cũng là một cách để gợi mở cho các thầy cô, các trường học trên cả nước có thể đổi mới hình thức các bài kiểm tra đa dạng hơn, phong phú hơn, phát triển năng lực của học sinh. Hình thức thuyết trình hay các bài tập về dự án có thể thay cho những bài kiểm tra 1 tiết thông thường. 

Như vậy, với môn Ngữ văn THCS, tỉ lệ tinh giản khác nhau giữa các lớp, tuy nhiên cùng hướng chung đến phát triển năng lực học tập của học sinh và hướng tới đổi mới hình thức kiểm tra đánh giá. Đây là xu hướng mới của giáo dục trong nước và thế giới.

Phương pháp học môn Ngữ văn THCS theo từng phân môn

Môn Ngữ văn khối THCS có cấu trúc gồm ba phân môn: Tiếng Việt, Văn bản và Tập làm văn. Học sinh nên xây dựng phương pháp học tập dựa vào đặc trưng của từng phân môn.

Phần Tiếng Việt

Đây là phân môn hỗ trợ cho hai phân môn còn lại. Các bạn cần nâng cao kỹ năng giao tiếp và sử dụng ngôn ngữ một cách hiệu quả. Cần nắm được khái niệm, cách sử dụng, nghĩa của từ và phương châm hội thoại.

Phần Văn bản

Điều quan trọng trong phần này, học sinh cần nắm được đặc trưng của từng thể loại. Nhiều bạn gặp khó khăn trong việc phân biệt giữa thể loại này với thể loại khác. Đối với văn bản truyện, các bạn cần tóm tắt được cốt truyện, phát hiện ra tình huống, phân tích nhân vật, đánh giá về giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. Đối với thể loại thơ, các bạn cần nắm được những yếu tố quan trọng của thơ như mạch cảm xúc, nhân vật trữ tình, nghệ thuật ngôn từ…

Phần Tập làm văn

Học sinh cần nắm được bố cục, các bước triển khai, tìm ý, lập dàn ý đối với từng kiểu bài, dạng văn cụ thể.

Tóm lại, với từng phân môn, học sinh hãy đưa ra mục tiêu trọng tâm về kiến thức, kỹ năng và sau đó có sự đánh giá lại xem mình đã nắm chắc kiến thức và kỹ năng đó chưa, từ đó có phương pháp củng cố và nâng cao. Các bạn hãy áp dụng những tư vấn của cô Trang để xây dựng phương pháp học môn Ngữ văn phù hợp đạt hiệu quả cao!

Ngoài ra, để nâng cao kết quả học môn Ngữ văn trong năm học mới, phụ huynh và học sinh lớp 6-9 có thể tham khảo khóa học online môn Ngữ văn thuộc Chương trình Học tốt 2020-2021 tại HOCMAI. Chương trình được xây dựng với hệ thống bài giảng bám sát sách giáo khoa, cập nhật theo chương trình tinh giản cùng lộ trình học tập cụ thể với hai bước: Trang bị kiến thức và Ôn luyện. Đan cài trong từng bài giảng tâm huyết của thầy cô là những bí kíp học tốt, mẹo học hay để học sinh áp dụng, tham khảo, từ đó đạt kết quả cao trong năm học mới!

>>> Để nhận tư vấn về khóa học và đăng ký HỌC THỬ BÀI GIẢNG MIỄN PHÍ, phụ huynh học sinh điền thông tin tại đây: https://hocmai.link/Hoc-tot-Ngu-van-THCS-theo-chuong-trinh-tinh-gian