Ôn tập học kì 1 môn ngữ văn lớp 7 theo chương trình mới

– Sử dụng nhiều hình ảnh so sánh, nhân hóa.

– Nhiều từ ngữ địa phương, mang đậm

phong cách Nam Bộ.

nguồn

yêu

thương

– Ngôn ngữ: mộc mạc, tự nhiên, chân thành.

– Cách kể chuyện sinh

động, hấp dẫn.

đầu tiên

– Sự chuyển đổi nhân vật người kể chuyện linh hoạt, độc đáo.

– Ngôn ngữ đối thoại của các nhân vật gần gũi, khắc họa tính cách nhân vật.

hương

– Ngôn ngữ trong sáng, bay bổng, đầy cảm xúc.

– Sử dụng thể thơ 8 chữ hiện đại, kết hợp

nhiều phương thức biểu đạt.

điệu

đất

nước

– Giọng điệu nhẹ nhàng tha thiết, sâu lắng.

– Hình ảnh thơ tự nhiên, giản dị, giàu ý nghĩa.

– Cấu tứ chặt chẽ.

– Sử dụng thành công các phép tu từ: ẩn dụ, so sánh,

điệp ngữ,…

– Giọng điệu tâm tình, xúc động, tha thiết;

– Hình ảnh thơ chân

thực, gợi cảm.

– Nhiều phép so sánh, nhân hoá sinh động.

sắc

trăm

miền

mơ về trăng non rét ngọt

– Cảm xúc mãnh liệt;

– Chi tiết tinh tế;

– Sử dụng hiệu quả biện pháp tu từ so sánh, nhân hoá…

cơm hến

nghĩ về việc giữ gìn truyền thống của món ăn dân tộc.

với khẩu ngữ.

– Giọng điệu tự nhiên, hóm hỉnh kết hợp

với chất trữ tình.

+ Ví dụ: Buổi sáng mùa xuân, cả khu vườn thơm ngát hương hoa bưởi, hoa cam, hoa chanh và hoa bạc hà, thật mát lành.

– Mở rộng thành phần chính của câu bằng cụm từ: Các thành phần chính trong câu thường được mở rộng bằng các cụm từ. Việc mở rộng thành phần chính của câu bằng cụm từ giúp cho nghĩa của câu trở nên chi tiết, rõ ràng.

+ Ví dụ: Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta // tinh thần / rất hăng hái.

– Từ láy là cấu tạo đặc biệt của từ phức, được tạo thành bởi hai tiếng trở lên, trong đó phối hợp những tiếng có âm đầu hoặc vần hoặc cả âm đầu và vần. Từ láy có thể chỉ có một tiếng có nghĩa hoặc không tiếng nào có nghĩa khi đứng một mình.

+ Ví dụ: “Chú bé loắt choắt/ Cái xắc xinh xinh/ cái chân thoăn thoắt/ Cái đầu nghênh nghênh” (Tố Hữu)

+ Ví dụ: Áo bào thay chiếu anh về đất.

– Nghĩa của từ: là nội dung (sự việc, tính chất, hoạt động, quan hệ…) mà từ biểu thị. Ví dụ: Cây

+ Hình thức: là từ đơn, chỉ có một tiếng.

+ Nội dung: Chỉ một loài thực vật.

Một canh, hai canh, lại ba canh

Trằn trọc băn khoăn giấc chẳng thành Canh bốn canh năm vừa chợp mắt Sao vàng năm cánh mộng hồn quanh.

– Phó từ: là những từ chuyên đi kèm danh từ, động từ, tính từ để bổ sung ý nghĩa cho danh từ, động từ, tính từ. Phân loại: 2 nhóm cơ bản:

*Phó từ đi kèm danh từ:

– Vị trí: đứng trước danh từ.

– Ví dụ các phó từ đi kèm danh từ: những, các, mọi, mỗi, từng,..

*Phó từ đi kèm động từ, tính từ:

– Ý nghĩa: Làm thành tố phụ trước hoặc phụ sau cho động từ, tính từ, bổ sung ý nghĩa liên quan đến hoạt động, trạng thái, đặc điểm nêu ở động từ hoặc tính từ (quan hệ thời gian, sự tiếp diễn tương tự, sự phủ định, sự cầu khiên, mức độ,…).

– Vị trí: đứng trước hoặc đứng sau động từ, tính từ.

– Ví dụ về các phó từ đi kèm động từ, tính từ:

+ Phó từ đứng trước động từ, tính từ: Phó từ quan hệ thời gian: đã, sắp, từng… Phó từ chỉ mức độ: rất, khá…

Phó từ chỉ sự tiếp diễn: vẫn, cũng…

Phó từ chỉ sự phủ định: không, chẳng, chưa..

Phó từ cầu khiến: hãy, thôi, đừng, chớ…

+ Phó từ đứng sau động từ, tính từ: Phó từ chỉ mức độ: lắm, quá, cực kì,.. Phó từ chỉ khả năng: được,…

Phó từ chỉ kết quả và hướng: mất, ra, đi

+ Ví dụ:

a. Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng

Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ. (chỉ Bác Hồ)

(Viễn Phương)

b. Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ

Mặt trời chân lí chói qua tim. (chỉ lí tưởng cách mạng)

(Tố Hữu)

c. Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi

Mặt trời của mẹ em nằm trên lưng. (chỉ em bé)

(Nguyễn Khoa Điềm)

– Dấu ngoặc đơn: Dùng để đánh dấu phần bổ sung.

VD: Nguyễn Dữ có “Truyền kì mạn lục” (Ghi lại một cách tản mạn các truyện lạ được truyền) được đánh giá là thiên cổ kì bút (bút lạ của muôn đời), là một mốc quan trọng của thể loại văn xuôi bằng chữ Hán của văn học Việt Nam.

– Dấu ngoặc kép:

+ Đánh dấu từ ngữ, câu, đoạn dẫn trực tiếp hoặc lời nhân vật.

+ Đánh dấu từ ngữ có ý nghĩa đặc biệt.

VD: Tre với người như thế đã mấy nghìn năm. Một thế kỉ “văn minh”, “khai hóa” của thực dân cũng không làm ra được một tấc sắt. Tre vẫn phải còn vất vả mãi với người.

– Đặt ở đầu dòng để đánh dấu lời nói của nhân vật hoặc để liệt kê;

– Đặt ở giữa câu để đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích trong câu;

– Dùng để nối các từ trong một liên danh.

– Từ ngữ địa phương: Khác với từ ngữ toàn dân, từ ngữ địa phương thường chỉ được sử dụng ở một vùng, miền nhất định.

+ VD: duống: đưa xuống; trụng: nhúng,..

+ Tác dụng: Tạo sắc thái địa phương cho câu chuyện, nhân vật,… trong tác phẩm văn học.

– Một số biện pháp tu từ:

+ So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng để tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.

+ Nhân hoá là gán cho đồ vật, cây cối, con vật,… những đặc điểm, những thuộc tính của người, nhằm làm cho đối tượng được miêu tả trở nên gần gũi, sinh động.

+ Điệp ngữ là lặp lại một từ ngữ để nhấn mạnh, khẳng định, tạo liên kết, tạo giọng điệu cho câu văn.

trời tuổi thơ

– Trình bày được những ý chính, những điểm quan trọng của VB gốc: cần thâu tóm được nội dung không thể lược bỏ của VB gốc;

– Sử dụng các từ ngữ quan trọng của VB gốc: đó là các “từ khoá”, từ then chốt, xuất hiện nhiều, chứa đựng nhiều tông tin;

– Đáp ứng được những yêu cầu khác nhau về độ dài của VB tóm tắt: VB tóm tắt phải luôn ngắn hơn VB gốc. Tuỳ mục đích, cách thức, hoàn cảnh tóm tắt,…để

điều chỉnh dung lượng.

+ Số tiếng trong mỗi dòng thơ: bốn tiếng hoặc năm tiếng.

+ Các dòng thơ bắt vần với nhau (vần liền, vần cách, vần hỗn hợp).

+ Nhịp thơ phù hợp với tinh thần cảm xúc.

+ Ngôn ngữ, hình ảnh dung dị, giàu cảm xúc.

+ Sử dụng biện pháp tu từ để tăng tính gợi hình, gợi cảm.

– Nội dung:

+ Tình cảm, cảm xúc chân thành, hồn nhiên, phù hợp lứa tuổi.

+ Thông điệp sâu sắc.

một bài thơ bốn

– Khái quát được cảm xúc về bài thơ.

– Chỉ ra được đặc điểm của nhân vật dựa trên các bằng chứng trong tác phẩm.

– Nhận xét được nghệ thuật xây dựng nhân vật của nhà văn.

– Nêu được ý nghĩa của hình tượng nhân vật.

– Nêu được những đặc điểm nổi bật khiến con người hoặc sự việc đó để lại tình cảm, ấn tượng sâu đậm trong em

– Thể hiện được tình cảm, suy nghĩ đối với con người hoặc sự việc được nói đến.

– Sử dụng ngôn ngữ sinh động, giàu cảm xúc.