Câu 1 sách giáo khoa Ngữ văn 9 tập 1 – trang 72
Đề bài: Đại ý và bố cục của đoạn trích “Hoàng Lê nhất thống chí”
Hướng dẫn giải:
Trình bày 1:
– Đại ý: Thông qua sự kiện Quang Trung đại phá quân Thanh, tác giả đã tái hiện một cách chân thực hình tượng anh hùng áo vải Nguyễn Huệ với mưu trí hơn người; bên cạnh đó, tác giả cũng đã phản ánh một cách rõ ràng nhất sự thảm bại của quân tướng nhà Thanh cũng như số phận đầy bi đát của vị vua Lê Chiêu Thống.
– Bố cục của đoạn trích:
+ Phần 1 (từ đầu cho tới “tháng chạp năm Mậu Thân 1788”): Khi quân Thanh tiến quân xâm lược Thăng Long, Quang Trung lên ngôi hoàng đế và hạ lệnh cho quân lính xuất quân đánh giặc Thanh.
+ Phần 2 (tiếp theo cho tới “kéo vào thành”): Tái hiện lại cuộc quân thần tốc và chiến thắng lẫy lừng của vua Quang Trung trước quân Thanh
+ Phần 3 (phần còn lại): Miêu tả lại sự đại bại của quân sĩ nhà Thanh trước quân lính Quang Trung và số phận vô cùng bi đát của vua tôi Lê Chiêu Thống.
Trình bày 2
– Đại ý của đoạn trích Hoàng Lê nhất thống chí: Đoạn văn được trích từ Hồi thứ mười bốn (Đánh Ngọc Hồi, quận Thanh thua trận phải bỏ Thăng Long Chiêu Thống trốn ra ngoài) trong Hoàng Lê nhất thống chí. Sau khi Lê Chiêu Thống phải chạy sang Tàu để xin cứu trợ, quận Thanh đã kéo sang xâm lược nước ta, đóng quân ở Thăng Long. Biết được tin này, Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế, điều quân ra Bắc, đánh đuổi quân Thanh khỏi Thăng Long.
– Bố cục của đoạn trích
“Nhắc lại, Ngô Văn Sở sau khi đem các đạo quân rút lui… Nhằm vào ngày 25 tháng chạp năm Mậu Thân (1788): Được báo tin quân Thanh đã tiến quân chiếm Thăng Long, Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế, tập hợp các tướng sĩ, tiến quân ra Bắc tấn công.
“Vua Quang Trung tự mình đốc suất đại binh… rồi kéo vào thành”:Diễn tả về cuộc hành quân thần tốc của vua Quang Trung: đánh đuổi quân Thanh, giải phóng Thăng Long.
“Lại nói, Tôn Sĩ Nghị và vua Lê ở Thăng Long… Tôn Sĩ Nghị cũng lấy làm xấu hổ”: Thể hiện sự đại bại của quân sĩ nhà Thanh và sự thảm hại của vua tôi Lê Chiêu Thống.
Cách trình bày 3
Đại ý: Vua Nguyễn Huệ tiến công thần tốc ra Bắc đánh đuổi giặc Thanh, vua tôi Lê Chiêu Thống bỏ chạy theo giặc, bỏ nước.
Bố cục của đoạn trích:
– Đoạn 1 (từ đầu… năm Mậu Thân): Hay tin quân Thanh kéo quan chiếm Thăng Long, Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế, đích thân cầm quân dẹp giặc tại Thăng Long
– Đoạn 2: (tiếp… nỗi kéo vào thành): Cuộc hành quân thân tốc ra thăng long, chiến thắng lừng lẫy của vua Quang Trung trước quân Thanh
– Đoạn 3 (đoạn còn lại): sự đại bại của quân nhà Thanh và sự thê thảm của vua tôi Lê Chiêu Thống bỏ nước theo giặc.
Tham khảo thêm:
Phân tích Hoàng Lê Nhất Thống Chí
