Sau khi tìm hiểu về các yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh ở bài trước, các bạn học sinh sẽ cần luyện tập để trau dồi khả năng áp dụng vào phần tập làm văn. Trong bài viết sau, cùng HOCMAI soạn bài Luyện tập sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh để nắm chắc hơn về kỹ năng áp dụng vào bài văn nhé!
Tham khảo thêm:
Soạn bài Câu nghi vấn (tiếp theo)
I. Hướng dẫn đề bài: “Con trâu ở làng quê Việt Nam”
Câu hỏi 1 (SGK Ngữ văn 9 tập 1, trang 28)
Giải thích đề bài? Cần trình bày vấn đề gì trong bài làm?
Hướng dẫn chuẩn bị
– Xác định thể loại văn bản: thuyết minh
– Đối tượng chính: con trâu
– Phạm vi: làng quê Việt Nam
– Yêu cầu cần có trong bài: nêu vị trí, vai trò, lợi ích mà con trâu mang lại trong đời sống người nông dân nơi đồng quê Việt Nam
– Vận dụng linh hoạt các phương pháp thuyết minh và các yếu tố miêu tả trong bài văn
Câu hỏi 2 (SGK Ngữ văn 9 tập 1, trang 28)
Xác định những yếu tố đã cho (trong phần in nghiêng SGK trang 28) có thể sử dụng cho bài văn thuyết minh của mình
Hướng dẫn chuẩn bị
a, Mở bài
– Giới thiệu khái quát vai trò và tầm quan trọng của con trâu đối với người nông dân Việt Nam nói chung
b, Thân bài
– Nguồn gốc của loài trâu:
- Tên khoa học là Bubalus
- Nguồn gốc từ trâu rừng được thuần hóa
- Thuộc nhóm trâu đầm lầy
– Đặc trưng của loài trâu:
- Hình dáng: lông xám đen, thân hình thấp, ngắn, vạm vỡ, mông dốc, bầu vú nhỏ và sừng hình lưỡi liềm, đuôi dài phe phẩy
- Sau 3 năm trâu có thể đẻ được lứa đầu, một con trâu cái có thể đẻ từ 5 – 6 con nghé trong suốt vòng đời
– Lợi ích mà loài trâu mang lại cho đời sống vật chất của con người:
- Có khả năng kéo cày với lực kéo trung bình lên đến 0,36 – 0,40 mã lực
- Cho thịt: tỷ lệ xẻ thịt ở trâu cái là 425, trâu thiến là 45% và trâu đực là 48%
- Cho sữa: khoảng 400 – 500kg trong một chu kỳ vắt sữa
– Lợi ích mà loài trâu mang lại cho đời sống tinh thần của con người:
- Là người bạn của những người nông dân
- Là hình ảnh không thể thiếu trong tuổi thơ của những đứa trẻ nông thôn
- Là biểu tượng cho lối sống kiên trì, nhẫn nại
- Là nhân vật chính của lễ hội chọi trâu truyền thống tại Đồ Sơn (Hải Phòng)
- Được lựa chọn là linh vật của Seagame 22 Đông Nam Á diễn ra tại Việt Nam
c, Kết bài
– Khẳng định và nhấn mạnh một lần nữa tầm quan trọng của con trâu trong đời sống vật chất và tinh thần của người dân làng quê Việt Nam
– Liên hệ cảm xúc của bản thân với hình ảnh con trâu
II. Hướng dẫn phần luyện tập trên lớp
Câu hỏi 1 (SGK Ngữ Văn 9 tập 1, trang 29)
Vận dụng yếu tố miêu tả để giới thiệu các ý sau:
– Hình ảnh con trâu trên đồng ruộng
– Hình ảnh con trong nơi làng quê Việt Nam
– Hình ảnh con trâu trong một số lễ hội
– Con trâu gắn với hình ảnh tuổi thơ
Hướng dẫn giải
– Hình ảnh con trâu trên đồng ruộng: là người bạn thân thiết ngàn đời với người nông dân Việt Nam. Con trâu giúp người nông dân kéo cày (“Con trâu đi trước, cái cày theo sau”). Trên đồng ruộng, hình ảnh con trâu luôn gắn liền với cái cày, bốn chân sục dưới bùn, bì bõm dưới nước,… Với người nông dân, “Con trâu là đầu cơ nghiệp”, là tài sản quý giá của bất kỳ gia đình làm nông nào
– Hình ảnh con trâu nơi làng quê Việt Nam: sau một ngày vất vả cày cấy, cứ mỗi chiều xuống lại thấy hình ảnh những con trâu đủng đỉnh đi về dọc theo đường làng với dáng đi khoan thai, chậm rãi; vào mùa vụ, trâu không cày cấp mà nằm cạnh đống rơm, chậm rãi nhai rơm, nhai cỏ,… Đó là bức tranh sinh động về sự yên bình của làng quê Việt Nam.
– Một số lễ hội dùng trâu: lễ hội đâm trâu (Tây Nguyên), lễ hội chọi trâu ở Đồ Sơn (Hải Phòng)
– Con trâu gắn liền với tuổi thơ của những đứa trẻ vùng nông thôn:
- Những cậu bé chăn trâu ngồi trên lưng trâu thổi sáo giữa đồng quê thường gợi lên cuộc sống thanh bình của quê hương Việt Nam.
- Những trò chơi của trẻ con khi chăn trâu đó là: bắt dế, đánh trận giả, chơi chọi (cỏ) gà,…
Câu hỏi 2 (SGK Ngữ Văn 9 tập 1, trang 29)
Viết bài văn thuyết minh, đồng thời vận dụng yếu tố miêu tả với một trong các ý có trong câu hỏi 1.
Hướng dẫn tham khảo
“Dù ai buôn bán nơi đâu
Mùng mười tháng tám chọi trâu thì về
Dù ai buôn bán trăm bề
Mùng mười tháng tám thì về chọi trâu”
Việt Nam ta nối tiếng là một trong những cái nôi của nền văn minh lúa nước. Truyền thống canh tác ấy không chỉ thấm nhuần vào trong đời sống sinh hoạt hàng ngày, mà còn là tiền đề hình thành lên nhiều lễ hội văn hóa đặc sắc. Một trong số đó không thể không nhắc đến lễ hội chọi trâu tại Đồ Sơn, Hải Phòng. Lễ hội được tổ chức vào mùng mười tháng tám hàng năm. Để tham gia lễ hội chọi trâu này, mỗi làng sẽ phải chọn ra một con trâu to nhất, khỏe nhất, đẹp nhất. Thông thường, trâu chọi sẽ có độ tuổi từ 4 – 5 tuổi, thân hình vạm vỡ, là trâu giống đực, không nhiễm bệnh, mắt và sừng đều phải có màu đen. Những chiếc sừng của trâu chọi phải đảm bảo cong như hình vòng cung, được vuốt nhọn. Khi cuộc thi đấu bắt đầu, trong tiếng trống giục giã cùng năng lượng cuồng nhiệt từ cổ động viên, hai con trâu theo lệnh sẽ lao vào đấu với nhau. Con trâu nào khỏe hơn, húc ngã được đối phương hoặc làm cho bên kia phải chạy trốn thì sẽ giành chiến thắng. Có thể nói, lễ hội chọi trâu không chỉ là nét văn hóa đặc trưng ở nền văn minh lúa nước mà nó còn là dịp để tôn vinh sức mạnh và tinh thần thượng võ của dân tộc ta. Cùng với đó là mang đến cho người dân những trải nghiệm văn hóa độc đáo, khó quên.
Trên đây là soạn bài Luyện tập sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh đã được HOCMAI tổng hợp. Ngoài ra còn có phần hướng dẫn giải khác mà các bạn có thể tìm trong tài liệu Soạn văn 9. Hy vọng với những nội dung trọng tâm trên, các bạn học sinh đã có thêm tài liệu để tham khảo trong quá trình tự học ở nhà. Chúc các bạn học thật tốt!
