Hai phương pháp so sánh phân số học sinh lớp 4, 5 cần chú ý

So sánh hai phân số là dạng bài toán thường xuyên xuất hiện trong chương trình Toán lớp 4 và lớp 5. Vậy khi làm dạng bài này, học sinh cần lưu ý những gì? Hãy theo dõi bài giảng của cô Nguyễn Thị Mai Quỳnh – giáo viên môn Toán tại Hệ thống Giáo dục HOCMAI để tìm ra phương pháp giải nhanh và chính xác nhất.

• 2 bước quy đồng mẫu số và rút gọn phân số học sinh cần nhớ
• Giải nhanh bài toán viết số tự nhiên nhỏ nhất, lớn nhất – Toán lớp 4

So sánh hai phân số cùng mẫu số

Một chiếc bánh được chia làm 4 phần bằng nhau, sau đó bị lấy đi 2 phần (tô đậm). Như vậy phân số 2/4 được biểu diễn cho phần bánh bị lấy đi.

Một chiếc bánh khác có cùng kích thước cũng được chia làm 4 phần bằng nhau, sau đó bị lấy đi 3 phần (tô đậm). Như vậy phân số 3/4 được biểu diễn cho phần bánh bị lấy đi.

So sánh phần bánh tô đậm, ta thấy phần bánh bị lấy đi 2 phần nhỏ hơn phần bánh bị lấy đi 3 phần. 

Quan sát cả hai phân số này cho thấy, hai phân số này có chung mẫu số là 4, tử số 2 nhỏ hơn tử số 3 nên phân số 2/4 nhỏ hơn phân số 3/4.

Như vậy, khi so sánh hai phân số có cùng mẫu số thì ta so sánh hai tử số với nhau. Trong đó:

Nếu tử số của phân số nào lớn hơn thì phân số đó lớn hơn.

Nếu tử số của phân số nào bé hơn thì phân số đó bé hơn.

Nếu tử số của hai phân số bằng nhau thì hai phân số đó bằng nhau.

Xét ví dụ trên bài giảng:

Ở phép toán đầu tiên, cả hai phân số này đều có mẫu số là 5 nên phân số nhỏ hơn phân số 2/5 phải có tử số nhỏ hơn 2. Như vậy, phân số cần tìm là 1/5 hoặc 0/5.

Đối với phép toán thứ hai, cả hai phân số có cùng mẫu số là 25 nhưng tử số 14 lớn hơn tử số 11. Do đó, phân số 14/25 lớn hơn phân số 11/25.

Ở phép toán thứ ba, cả hai phân số giống nhau ở tử số là 15, đề bài yêu cầu điền mẫu số của phân số còn lại để cả hai phân số này bằng nhau. Phần tử số đã bằng nhau, nếu muốn hai phân số bằng nhau thì mẫu số phải bằng nhau. Như vậy, phần mẫu số cần tìm là 47.

So sánh hai phân số có cùng tử số

Một chiếc bánh được chia thành 4 phần bằng nhau, sau đó bị lấy đi 3 phần (tô màu). Như vậy, phân số 3/4 được biểu diễn cho phần bánh bị lấy đi.

Một chiếc bánh khác có cùng kích thước nhưng được chia thành 8 phần bằng nhau, sau đó bị lấy đi 3 phần (tô màu). Như vậy, phân số 3/8 được biểu diễn cho phần bánh bị lấy đi.

Ta thấy, ở cả hai chiếc bánh này đều có 3 phần bị lấy đi. Tuy nhiên, ở bánh đầu tiên, có 3 trong 4 phần bánh bị lấy đi. Ở bánh thứ hai, có 3 trong 8 phần bánh bị lấy đi. So sánh ta thấy phần tô đậm của chiếc bánh đầu tiên lớn hơn chiếc bánh thứ hai. Do đó, phân số 3/4 lớn hơn phân số 3/8.

Như vậy, khi so sánh hai phân số có cùng tử số thì ta so sánh hai mẫu số với nhau. Trong đó:

Nếu mẫu số của phân số nào lớn hơn thì phân số đó bé hơn.

Nếu mẫu số của phân số nào bé hơn thì phân số đó lớn hơn.

Nếu mẫu số của hai phân số bằng nhau thì hai phân số đó bằng nhau.

Xét ví dụ trên bài giảng:

Phép tính đầu tiên, phân số có mẫu số 7 nhỏ hơn phân số có mẫu số 5 và tử số là 1. Điều này chứng tỏ cả hai phân số này phải có cùng tử số. Như vậy tử số cần điền trong phép tính này là 1.

Phép tính thứ hai, phân số có mẫu số 22 nhỏ hơn phân số có mẫu số 23, trong khi cả hai phân số có tử số giống nhau là 21. Do đó phân số 21/22 lớn hơn 21/23.

Phép tính thứ ba, cả hai phân số giống nhau ở mẫu số là 28, đề bài yêu cầu điền tử số của phân số còn lại để cả hai phân số này bằng nhau. Phần mẫu số đã bằng nhau, nếu muốn hai phân số bằng nhau thì tử số phải bằng nhau. Như vậy, phần tử số cần tìm là 9.

Theo cô Mai Quỳnh, toán phân số là phần kiến thức rất quan trọng học sinh cần chú ý trong bậc tiểu học. Muốn làm tốt dạng bài so sánh này, học sinh cần nắm chắc những kiến thức cơ bản liên quan đến phân số.

Chương trình Học tốt 2020-2021 dành cho học sinh từ lớp 2 – 5 giúp nắm vững những kiến thức, chắc tư duy và học giỏi môn Toán thông qua hai khóa học Trang bị kiến thức và Ôn luyện.

Đăng ký cho con học trực tuyến khóa học này, cha mẹ sẽ giúp con phát triển năng lực tư duy thông qua lộ trình bài bản, rõ ràng, xuyên suốt cả năm học với 4 bước học tập hiệu quả: Trang bị kiến thức, Luyện tập cơ bản, Luyện tập thành thạo, Kiểm tra đánh giá.

Con được nhắc nhở học tập thường xuyên, tư vấn học tập và giải đáp các thắc mắc liên quan đến bài giảng theo khung giờ với dịch vụ hỗ trợ 24/7. Dù bận rộn với công việc hay không đủ kiến thức để dạy con hiểu nhưng cha mẹ vẫn có thể theo sát việc học của con thông qua học bạ điện tử.

Phụ huynh đăng ký HỌC THỬ MIỄN PHÍ cho con tại đây https://hocmai.link/but-pha-toan-phan-so