Soạn bài Tổng kết phần văn học nước ngoài chi tiết Ngữ Văn 9

18/10/2022

1554

Trong chương trình học Ngữ Văn cấp THCS, các em học sinh đã được đọc và tìm hiểu một số tác phẩm văn học nước ngoài. Trong bài viết này, HOCMAI sẽ cùng các em ôn tập và Soạn bài Tổng kết phần văn học nước ngoài chi tiết theo SGK Ngữ Văn 9.

Bài viết tham khảo thêm:

I. Hướng dẫn chuẩn bị bài

Câu 1 | Trang 167 SGK Ngữ văn 9 – Tập 2

Gợi ý:

Stt	Tên tác phẩm	Tác giả	Nước	Thời gian	Thể loại
1	Lòng yêu nước	Ê-ren-bua	Nga	1942	Bút kí chính luận
2	Buổi học cuối cùng	A. Đô-đê	Pháp	XIX	Truyện ngắn
3	Xa ngắm thác núi Lư	Lí Bạch	Trung Quốc	VII	Thơ
4	Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh	Lí Bạch	Trung Quốc	VII	Thơ
5	Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê	Hạ Tri Chương	Trung Quốc	VII	Thơ
6	Bài ca nhà tranh bị gió thu phá	Đỗ Phủ	Trung Quốc	VII	Thơ
7	Cô bé bán diêm	An-đéc-xen	Đan Mạch	XIX	Truyện ngắn
8	Đánh nhau với cối xay gió	Xéc-van-téc	Tây Ban Nha	XVII	(trích) tiểu thuyết
9	Chiếc lá cuối cùng	O Hen-ri	Mĩ	Đầu thế kỉ XX	Truyện ngắn
10	Hai cây phong	Ai-ma-tốp	Cư-rơ-gư-xtan	XX	Tiểu thuyết
11	Đi bộ ngao du	Ru-xô	Pháp	XVIII	Nghị luận xã hội
12	Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục	Mô-li-e	Pháp	Thế kỉ XVII	Kịch
13	Cố hương	Lỗ Tấn	Trung Quốc	XX	XX
14	Những đứa trẻ	M. Go-rơ-ki	Nga	XX	(trích) tiểu thuyết
15	Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten	H. Ten	Pháp	1853	Nghị luận văn chương
16	Mây và sóng	Ta-go	Ấn Độ	1909	Thơ
17	Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang	Đi-phô	Anh	1719	(trích) tiểu thuyết
18	Bố của Xi-mông	Mô-pa-xăng	Pháp	XIX	Truyện ngắn
19	Con chó Bấc	G. Lân-đơn	Mĩ	1903	(trích) tiểu thuyết

Trong SGK Ngữ văn lớp 6 đến SGK Ngữ văn lớp 9 có tất cả là 19 văn bản văn học nước ngoài, không kể một số văn bản đọc thêm và một số văn bản văn học dân gian nước ngoài. Chúng ta sẽ có trật tự sắp xếp ở từng thể loại như sau:

– Thơ:

Xa ngắm thác núi Lư và Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh | Lí Bạch;
Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê | Hạ Tri Chương;
Bài ca nhà tranh bị gió thu phá | Đỗ Phủ;
Mây và sóng | Ta-go.

– Kịch: Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục | Mô-li-e.

– Bút kí chính luận: Lòng yêu nước | Ê-ren-bua.

– Truyện ngắn và tiểu thuyết:

Buổi học cuối cùng | Đô-đê);
Cô bé bán diêm | An-đéc-xen;
Đánh nhau với cối xay gió | Xéc-van-tét;
Chiếc lá cuối cùng | O-hen-ri;
Hai cây phong | Ai-ma-tốp;
Cố hương | Lỗ Tấn;
Những đứa trẻ | Go-rơ-ki;
Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang | Đi-phô;
Bố của Xi-mông | Mô-pa-xăng;
Con chó Bấc | Lân-đơn.

– Nghị luận xã hội: Đi bộ ngao du | Ru-xô.

– Nghị luận văn chương: Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten | H. Ten.

Câu 2 | Trang 168 SGK Ngữ văn 9 – Tập 2

Gợi ý:

Những văn bản trên thuộc các nền văn học:

Nền văn học Trung Quốc (Tác giả: Lí Bạch, Hạ Tri Chương, Đỗ Phủ, Lỗ Tấn);
Nền văn học Ấn Độ (Tác giả: Ta-go);
Nền văn học Nga (Ê-ren-bua, Go-rơ-ki);
Nền văn học Cư-rơ-gư-xtan (Ai-ma-tốp);
Nền văn học Pháp (Mô-li-e, Đô-đê, Ru-xô, Mô-pa-xăng, H. Ten);
Nền văn học Anh (Đi-phô);
Nền văn học Tây Ba Nha (Xéc-van-tét);
Nền văn học Đan Mạch (An-đéc-xen);
Nền văn học Mỹ ( Lân-đơn, O Hen-ri);

Câu 3 | Trang 168 SGK Ngữ văn 9 – Tập 2

Gợi ý:

Bộ phận văn học viết trải dài bắt đầu từ thế kỉ VII – VIII (tác giả Lí Bạch, Hạ Tri Chương, Đỗ Phủ), qua các thế kỉ XVI (tác giả Xéc-van-tét), thế kỉ XVII (tác giả Mô-li-ê), thế kỉ XVIII (tác giả Ru-xô và Đi-phô), thế kỉ XIX (tác giả An-đéc-xen, H.Ten, Đô-đê, O-Hen-ri, Mô-pha-xăng) và thế kỉ XX (Lân-đơn, Go-rơ-ki, Ai-ma-tốp, Lỗ Tấn).

Câu 4 | Trang 168 SGK Ngữ văn 9 – Tập 2

Gợi ý:

Bộ phận văn học nước ngoài ở cấp học THCS mang đậm sắc thái tập quán, phong tục của nhiều dân tộc trên khắp thế giới và đề cập tới nhiều vấn đề nhân sinh, xã hội tại các nước thuộc những thời đại khác nhau, qua đó giúp chúng ta bồi dưỡng được những tình cảm đẹp, yêu cái thiện, căm ghét cái ác,…

Câu 5 | Trang 168 SGK Ngữ văn 9 – Tập 2

Gợi ý:

Bộ phận văn học trên còn cung cấp các kiến thức bổ ích như:

Nghệ thuật thơ Đường (Tác giả Hạ Tri Chương, Đỗ Phủ, Lí Bạch);
Lối thơ văn xuôi (Tác giả Ta-go);
Bút ký chính luận (Tác giả Ê-ren-bua);
Nghệ thuật hài kịch (Tác giả Mô-li-ê),…

II. Bài tập ôn luyện

Chọn và phân tích một tác phẩm văn học nước ngoài có trong chương trình THCS?

Gợi ý:

Phân tích tác phẩm Buổi học cuối cùng của tác giả An-phông-xơ Đô-đê:

“Buổi học cuối cùng” được biết tới là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của nhà văn người Pháp An-phông-xơ Đô-đê. Qua câu chuyện về buổi học cuối cùng bằng tiếng Pháp tại vùng An-dát đã bị quân Phổ chiếm đóng và hình ảnh cảm động về thầy Ha-men, truyện đã thể hiện được lòng yêu nước cụ thể đó chính là tình yêu tiếng nói của dân tộc.

Tác phẩm kể về buổi học bằng tiếng Pháp của cậu bé Phrăng – Nhân vật chính của Truyện. Vào một buổi sáng đẹp trời nọ, Phrăng đã có ý định trốn học để có thể chạy nhảy trên những cánh đồng cỏ Ríp-pe, nghe tiếng sáo hót ven bìa rừng, đi bắt những tổ chim hoặc trượt trên hồ. Nhưng rồi cậu bé lại cưỡng lại được và nhanh chóng ba chân bốn cẳng chạy đến trường. Thầy Ha-men đã thông báo với cậu đây chính là buổi học Pháp văn cuối cùng. Phrăng rụng rời sau khi nghe tin, khuôn mặt cậu trở nên đỏ bừng vì tức giận nhưng rồi lại chuyển dần sang tái nhợt vì thấy choáng váng. Đôi mắt đen láy ngây thơ đó không còn hiện lên vẻ tinh nghịch, thay vào đó là một nỗi sợ mơ hồ, một nỗi mất mát. Đôi bàn tay nhỏ bé của cậu run run lấy sách từ trong cặp để lên bàn, Phrăng lật giở từng trang sách thật nhẹ nhàng. Ánh mắt dõi theo thầy Ha-men như thể cậu sợ thầy có thể biến mất vậy. Đến lúc này thì cậu đã thật sự hiểu được lý do vì sao không khí của lớp học lại khác lạ đến như vậy. Phrăng từ cảm giác bàng hoàng, đau đớn đến xót xa.

Ngay cả khi Phrăng được gọi tên lên đọc bài, cậu trở nên lúng túng và đung đưa người trên chiếc ghế dài, lòng rầu rĩ và không dám ngẩng đầu lên vì cảm thấy xấu hổ. Cậu quan sát cả lớp học, những khuôn mặt của các bạn, những hành động và sự nhẫn nại của thầy Ha-men để có thể khắc sâu hồi ức về buổi học tiếng Pháp cuối này trước khi bị ép phải học tiếng Đức. Trong suốt buổi học, Phrăng chăm chú nghe thầy Ha-men giảng như nuốt lấy từng lời mãi cho đến khi tiếng chuông cầu nguyện buổi trưa vang lên báo hiệu rằng giờ học kết thúc. Nhờ có buổi học cuối cùng này, Phrăng mới hiểu được hết giá trị của tiếng Pháp – Đó không chỉ là tiếng mẹ đẻ mà qua đó còn thể hiện lòng tự hào, tự tôn dân tộc.

Thầy giáo Hơ-men – Nhân vật cũng để lại nhiều ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc vì lòng yêu nghề, tình yêu quê hương, đất nước của thầy. Thầy Ha-men đã chuẩn bị, ăn vận thật đẹp đẽ, sang trọng vì đây chính là buổi học cuối cùng. Đó là bộ quần áo thầy chỉ dành khi có dịp quan trọng: Chiếc áo rơ-đanh-gốt có màu xanh lục với diềm lá sen gấp nếp mịn và đội cùng cái mũ tròn bằng lụa đen thêu, cùng với đó là chính sự xuất hiện của những người lớn tuổi. Hôm đấy thầy cũng không mắng Phrăng vì đến muộn như mọi khi mà ân cần, nhẹ nhàng. Những lời giảng bổ ích cùng với những lời tâm sự của thầy cho ta thấy một trái tim giàu tình yêu thương, trách nhiệm và tình yêu mãnh liệt với đất nước. Đặc biệt nhất là chính đoạn cuối cùng, khi tiếng chuông đồng hồ vang lên điểm mười hai giờ, rồi đến lúc cả tiếng chuông cầu nguyện buổi trưa vang lên, thầy Ha-men đang đứng dạy trên bục, người thầy bỗng trở nên tái nhợt và giọng nói nghẹn ngào như đang xúc động: “Các bạn, thầy nói, hỡi các bạn, tôi… tôi…”. Hành động cuối cùng của thầy trước khi kết thúc tiết học. Thầy Ha-men quay về phía bảng, cầm lấy một hòn phấn và dằn mạnh hết sức, thầy cố viết thật to chữ: “NƯỚC PHÁP MUÔN NĂM!”. Dòng chữ tuy ngắn gọn nhưng đã thể hiện được niềm tự hào, tự tôn sâu sắc của một con người.

Với những lời độc thoại nội tâm nhân vật sâu sắc, truyện “Buổi học cuối cùng” đã cho người đọc cảm nhận được về tầm quan trọng của ngôn ngữ mẹ đẻ đối với một dân tộc. Qua đó nhà văn cũng đặt ra trách nhiệm lớn lao của từng người dân trước công việc bảo vệ ngôn ngữ của dân tộc.

Trên đây là toàn bộ nội dung bài viết Soạn bài Tổng kết phần văn học nước ngoài chi tiết do HOCMAI biên soạn và hướng dẫn gửi đến các em học sinh. Mong rằng qua các tác phẩm văn học nước ngoài, các em sẽ được tìm hiểu thêm các phong cách, văn hóa, ý nghĩa nhân văn được tác giả gửi gắm qua các tác phẩm.